ihtiyati haciz ne demek?

İhtiyati haciz, alacaklının, alacağını temin etmek amacıyla, borçlunun malvarlığının üzerine, mahkeme kararıyla konulan bir tedbirdir. Alacağın tahsil edilememesi riskinin bulunduğu durumlarda, alacaklının haklarını korumak için kullanılır. Önemli noktaları şu şekilde sıralayabiliriz:

Amaç: Alacaklının alacağını tahsil edebilme olasılığını güvence altına almak ve borçlunun malvarlığının dağıtılmasını veya değerinin azalmasını önlemektir. Yani, borçlunun malını satıp parayı kaçırması veya malını başka birine devretmesini engellemek için uygulanır.

Gerekli Şartlar: İhtiyati haciz kararı verilebilmesi için bazı şartların gerçekleşmesi gerekir:

  • Alacağın varlığı: Alacaklının borçluya karşı gerçek bir alacağının olması gerekir. Bu alacak, her türlü hukuki dayanağa (sözleşme, haksız fiil vb.) dayanabilir.
  • Alacağın tehlikeye düşmesi: Alacağın tahsil edilememesi riskinin ciddi ve somut bir şekilde bulunması gerekir. Borçlunun malvarlığını dağıtacağı, malvarlığını gizleyeceği veya yurt dışına çıkacağı gibi durumlar bu riski gösterebilir.
  • Alacak davasının açılması: İhtiyati haciz genellikle alacak davasının açılmasıyla birlikte veya öncesinde talep edilir. Ancak, davanın açılmasına gerek olmadan ihtiyati haciz istenebilecek istisnai durumlar da vardır.
  • Teminat gösterilmesi: Genellikle mahkeme, ihtiyati hacizin uygulanması için alacaklıdan bir teminat göstermesini isteyebilir. Bu teminat, haciz uygulamasının yanlış olması durumunda borçluya verilecek zararın karşılanması içindir.

Uygulama: İhtiyati haciz, mahkemenin kararı üzerine yetkili icra daireleri tarafından uygulanır. Borçlunun taşınır veya taşınmaz malları üzerine konulur. Haciz konulan mal, satılana kadar borçlunun elinde kalabilir veya mahkeme tarafından başka bir yere götürülüp muhafaza altına alınabilir.

Sonuç: İhtiyati haciz, geçici bir tedbirdir. Asıl alacak davasının sonucu, ihtiyati hacizin devamına veya kaldırılmasına karar verecektir. Alacaklı davayı kazanırsa, haciz edilen mal satışa çıkarılarak alacağı tahsil edilir. Alacaklı davayı kaybederse, haciz kaldırılır ve borçluya olası zararları için teminat ödenir.

Önemli Not: İhtiyati haciz başvurusunda bulunmak için mutlaka bir avukata danışılması gereklidir. Hukuki süreçler karmaşık olup, yanlış bir işlem alacaklı için olumsuz sonuçlar doğurabilir.